De 12 Fases van Burn-out: Herken de signalen voordat het te laat is

door Nieske Schimmel | sep 23, 2024 | Burn-out

Burn-out is een geleidelijk proces dat vaak moeilijk te herkennen is, omdat het stap voor stap opbouwt. Het is niet zo dat je van de ene op de andere dag opgebrand bent; burn-out ontstaat door langdurige stress en overbelasting. De psychologen Herbert Freudenberger en Gail North hebben een model ontwikkeld dat de 12 fases beschrijft die voorafgaan aan een burn-out. Door deze fases te herkennen, kun je beter begrijpen hoe burn-out ontstaat en tijdig ingrijpen.

Hier zijn de 12 fases van burn-out, zoals beschreven door Freudenberger en North:

1. De Drang om Zichzelf te Bewijzen
In de eerste fase ben je enthousiast, gedreven, en vastberaden om jezelf te bewijzen. Je wilt laten zien dat je het waard bent en dat je je verantwoordelijkheden aankunt. Hoewel dit op zich een positieve houding lijkt, kan het een valkuil zijn als je te veel van jezelf verwacht en geen grenzen stelt.

2. Harder Werken
Om je ambities waar te maken, ga je steeds harder werken. Je begint misschien extra uren te maken of neemt meer verantwoordelijkheden op je. In deze fase begin je je al minder te focussen op andere belangrijke aspecten van je leven, zoals ontspanning en sociale contacten.

3. Verwaarlozing van Eigen Behoeften
Als de werkdruk toeneemt, negeer je steeds meer je eigen behoeften. Je slaapt minder, eet ongezond of slaat maaltijden over, en neemt nauwelijks tijd om te ontspannen. Het idee dat je ‘even door moet bijten’ begint je gezondheid aan te tasten.

4. Verdringing van Conflicten
Je begint te merken dat er spanningen of problemen zijn, maar in plaats van deze aan te pakken, negeer je ze. Je vertelt jezelf dat je het allemaal wel aankunt en dat er geen ruimte is voor zwakte. Dit zorgt ervoor dat je meer stress ervaart, ook al ontken je dat in eerste instantie.

5. Herzien van Waarden
Langzaam begin je je waarden te herzien. Dingen die voorheen belangrijk voor je waren, zoals hobby’s, vrienden of tijd doorbrengen met familie, lijken nu minder relevant. Werk neemt de overhand en andere levensgebieden verliezen hun betekenis.

6. Ontkenning van Problemen
In deze fase begin je de impact van stress te ontkennen. Je raakt cynischer en ongeduldiger tegenover collega’s, vrienden en familie. Je voelt je onmisbaar op het werk en hebt het idee dat anderen jouw inspanningen niet waarderen.

 7. Terugtrekken
Je begint je steeds meer terug te trekken uit sociale interacties. Je hebt geen energie meer voor vrienden, familie of sociale activiteiten. Het gevoel van isolatie neemt toe, en dit versterkt de stress en vermoeidheid die je al ervaart.

8. Gedragsveranderingen
In deze fase merk je duidelijke gedragsveranderingen op. Je kunt prikkelbaar of ongeduldig worden, minder tolerant tegenover anderen, en je hebt misschien moeite om werk en privéleven in balans te houden. Kleine ergernissen groeien uit tot grote frustraties.

9. Depersonalisatie
Je voelt je steeds meer losgekoppeld van jezelf en je omgeving. Je ervaart een soort gevoelloosheid en kunt je moeilijk emotioneel verbinden met anderen. Dit kan zich uiten in het gevoel dat je een robot bent die gewoon zijn taken uitvoert zonder echt betrokken te zijn.

10. Innerlijke Leegte
Het gevoel van innerlijke leegte wordt sterker. Je zoekt afleiding in ongezonde gewoonten, zoals overmatig eten, drinken of gebruik van andere middelen. Je voelt je constant uitgeput, maar kunt de oorzaak hiervan niet meer goed aanwijzen.

11. Depressie
De negatieve gedachten nemen de overhand. Je voelt je hopeloos, uitgeput, en ziet weinig perspectief voor de toekomst. Depressieve gevoelens, zoals schuld, angst en minderwaardigheid, kunnen je dagelijks leven sterk beïnvloeden.

12. Totale Uitputting (Burn-out)
De laatste fase is volledige burn-out. Je kunt niet meer functioneren zoals voorheen, zowel fysiek als mentaal. In deze fase is professionele hulp vaak noodzakelijk om te herstellen. Je lichaam en geest hebben zoveel schade opgelopen dat rust alleen niet meer voldoende is.

Wat kun je doen om een burn-out te voorkomen?

Het herkennen van deze fases is de eerste stap in het voorkomen van burn-out. Als je jezelf in een van deze fases herkent, is het belangrijk om actie te ondernemen. Dit kan betekenen dat je je werkdruk verlaagt, beter leert omgaan met stress, of grenzen stelt. Praat met je leidinggevende of zoek professionele ondersteuning als je merkt dat je vastloopt.

Burn-out is een serieuze aandoening die tijd en herstel vraagt. Hoe eerder je ingrijpt, hoe beter je jezelf kunt beschermen tegen de ernstige gevolgen. Blijf alert op de signalen die je lichaam en geest je geven en neem ze serieus.

Door het herkennen van deze 12 fases kun je beter begrijpen hoe burn-out ontstaat en wat je kunt doen om dit te voorkomen.

Fysieke, emotionele en mentale symptomen van een burn-out

door Nieske Schimmel | sep 23, 2024 | Burn-out

Burn-out is een term die tegenwoordig steeds vaker voorkomt, maar wat betekent het nu echt om opgebrand te zijn? Het is veel meer dan simpelweg oververmoeid zijn of even wat stress ervaren. Burn-out raakt zowel je lichaam als je geest en kan grote impact hebben op je dagelijks leven, je relaties en je werk. In dit blog ga ik dieper in op de symptomen van een burn-out en splits ik ze op in drie categorieën: fysiek, emotioneel en mentaal. Door deze signalen te herkennen, kun je jezelf of anderen helpen om tijdig in te grijpen.

Of je nu zelf symptomen ervaart of iemand kent die ermee worstelt, het begrijpen van de uiteenlopende effecten van burn-out is een belangrijke stap naar herstel. Elk van de genoemde symptomen kan een waarschuwingssignaal zijn dat het tijd is om te vertragen, hulp te zoeken, en voor jezelf te zorgen. Lees verder om te ontdekken hoe burn-out zich manifesteert op fysiek, emotioneel en mentaal vlak.

Fysieke symptomen:

1. Constante vermoeidheid: Altijd moe zijn, zelfs na voldoende slaap.
2. Hoofdpijn: Frequente spanningshoofdpijn of migraine.
3. Maag- en darmproblemen: Buikpijn, misselijkheid, diarree of constipatie.
4. Spierpijn: Pijn in spieren en gewrichten zonder duidelijke oorzaak.
5. Verlaagde immuniteit: Vaker verkouden of ziek zijn.
6. Veranderd eetpatroon: Eetlustverlies of juist overeten.
7. Slaapproblemen: Moeite met inslapen, doorslapen of vroeg wakker worden.
8. Hartkloppingen: Gevoel van een snelle of onregelmatige hartslag.
9. Gewichtsveranderingen: Onverklaarbaar afvallen of aankomen.
10. Duizeligheid: Regelmatig gevoel van duizeligheid of licht in het hoofd.

Emotionele symptomen:

1. Prikkelbaarheid: Sneller boos of geïrriteerd zijn dan normaal.
2. Verdriet: Aanhoudende gevoelens van verdriet of huilbuien.
3. Angst: Overmatige bezorgdheid of angstgevoelens.
4. Hopeloosheid: Gevoelens van uitzichtloosheid of pessimisme.
5. Depressie: Gevoelens van leegte, waardeloosheid of schuld.
6. Cynisme: Een negatief of cynisch gevoel over werk of leven in het algemeen.
7. Apathie: Gebrek aan interesse of motivatie voor dagelijkse activiteiten.
8. Gevoel van falen: Overweldigd zijn door gevoelens van mislukking en zelftwijfel.
9. Verlies van voldoening: Geen plezier meer halen uit dingen die je vroeger leuk vond.
10. Emotionele afstandelijkheid: Zich losgekoppeld voelen van anderen of situaties.

Mentale symptomen:

1. Concentratieproblemen: Moeite met focussen of afgeleid zijn.
2. Vergeetachtigheid: Regelmatig dingen vergeten of moeite hebben met het onthouden van details.
3. Besluiteloosheid: Moeite hebben om beslissingen te nemen, zelfs eenvoudige.
4. Negatieve gedachten: Een constante stroom van negatieve gedachten en zelfkritiek.
5. Mentale vermoeidheid: Gevoel van mentale uitputting en onvermogen om helder te denken.
6. Gebrek aan creativiteit: Moeite hebben om creatieve of innovatieve oplossingen te vinden.
7. Uitstelgedrag: Dingen uitstellen of vermijden omdat ze overweldigend aanvoelen.
8. Piekeren: Overmatig nadenken of malen over problemen.
9. Onvermogen om te ontspannen: Moeite met het vinden van rust of ontspanning.
10. Verlies van perspectief: Problemen uit proportie zien en geen oplossing kunnen vinden.

Het herkennen van deze symptomen kan helpen om tijdig in te grijpen en de juiste hulp te zoeken.

Privégerelateerde oorzaken van een burn-out

door Nieske Schimmel | sep 23, 2024 | Burn-out

Burn-out wordt vaak geassocieerd met werkgerelateerde stress, maar privéproblemen kunnen net zo goed bijdragen aan het ontstaan ervan. De balans tussen werk en privé is kwetsbaar, en als er in het persoonlijke leven te veel druk ontstaat, kan dit leiden tot overbelasting. In dit blog bespreek ik de privégerelateerde oorzaken van burn-out, zoals relatieproblemen, financiële stress en verlies van dierbaren. Het doel is om inzicht te geven in de verschillende persoonlijke factoren die kunnen bijdragen aan emotionele en mentale uitputting.

Het begrijpen van deze oorzaken is belangrijk, omdat ze vaak minder zichtbaar zijn voor de buitenwereld, maar toch een diepe impact kunnen hebben. Door tijdig de onderliggende problemen te herkennen en actie te ondernemen, zoals het zoeken van steun of het herverdelen van verantwoordelijkheden, kun je jezelf beschermen tegen de uitputting van een burn-out. Lees verder voor een overzicht van de belangrijkste privégerelateerde oorzaken die je stressniveau kunnen verhogen en je kwetsbaarder kunnen maken voor burn-out.

1. Relatieproblemen: Langdurige conflicten of stress in een huwelijk of relatie kunnen emotioneel uitputtend zijn.
2. Gezondheidsproblemen: Zorgen over eigen gezondheid of die van een naaste kunnen veel stress veroorzaken.
3. Verlies van een dierbare: Het rouwproces na het verlies van een familielid of vriend kan enorm zwaar zijn.
4. Financiële problemen: Langdurige zorgen over geld, schulden, of moeite hebben om rond te komen kunnen veel stress geven.
5. Zorg voor familieleden: Mantelzorg voor een chronisch ziek familielid of een ouder met dementie kan fysiek en emotioneel uitputtend zijn.
6. Ouderschapsstress: De verantwoordelijkheden van het opvoeden van kinderen, vooral als er sprake is van gedragsproblemen, kunnen overweldigend zijn.
7. Sociale isolatie: Gebrek aan steun van vrienden en familie kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en verhoogde stress.
8. Verhuizing: Het aanpassen aan een nieuwe omgeving, vooral als het om een grote verandering gaat, kan stressvol zijn.
9. Scheiding of echtscheiding: Het proces van uit elkaar gaan kan veel emotionele en praktische problemen met zich meebrengen.
10. Traumatische gebeurtenissen: Gebeurtenissen zoals een ongeluk, geweld of natuurramp kunnen langdurige stress veroorzaken.
11. Balans werk-privéleven: Moeite hebben om werk en privéleven in balans te houden, zoals te veel werk mee naar huis nemen, kan stress veroorzaken.
12. Hoge verwachtingen: Onrealistische verwachtingen van jezelf of van anderen kunnen leiden tot voortdurende druk en stress.
13. Verantwoordelijkheden thuis: Huishoudelijke taken en verantwoordelijkheden, vooral als ze niet eerlijk verdeeld zijn, kunnen bijdragen aan stress.
14. Conflicten met buren of vrienden: Aanhoudende conflicten of ruzies kunnen een grote emotionele tol eisen.
15. Chronische vermoeidheid: Constant moe zijn door een druk privéleven kan bijdragen aan de ontwikkeling van een burn-out.

Het herkennen van deze oorzaken en het zoeken van hulp kan essentieel zijn om een burn-out te voorkomen of te herstellen.

Werkgerelateerde oorzaken van een burn-out

door Nieske Schimmel | sep 23, 2024 | Burn-out

Werkstress is iets waar iedereen wel eens mee te maken heeft, maar wanneer deze stress chronisch wordt, kan dit leiden tot een burn-out. Vaak zijn werkgerelateerde oorzaken de belangrijkste triggers, vooral wanneer je constant het gevoel hebt dat de druk te hoog is, de verwachtingen onduidelijk zijn, of er simpelweg te weinig ondersteuning is. In dit blog bespreek ik de 15 meest voorkomende werkgerelateerde oorzaken van een burn-out. Door deze factoren te herkennen, kun je mogelijke problemen vroegtijdig aanpakken voordat ze leiden tot een serieuze uitputting.

Een burn-out ontstaat meestal niet van de ene op de andere dag en is vaak een gevolg van langdurige stress zonder voldoende herstel. Hoge werkdruk, een onveilige werkomgeving of een slechte werk-privébalans zijn slechts enkele van de mogelijke oorzaken. Het is belangrijk om deze signalen serieus te nemen en stappen te zetten om je werkdruk te verlichten, grenzen te stellen, of waar nodig hulp in te schakelen. Lees verder om meer inzicht te krijgen in de werkgerelateerde factoren die kunnen bijdragen aan een burn-out en ontdek wat je kunt doen om dit te voorkomen.

De 15 meest bekende werk gerelateerde oorzaken van een burn-out

1. Hoge werkdruk: Constant moeten voldoen aan strakke deadlines of een te groot aantal taken. Je ervaart doorlopend te weinig uren in een dag voor de hoeveelheid werk dat je hebt.
2. Gebrek aan controle: Geen invloed hebben op hoe en wanneer je je werk doet. Je wordt geleefd.
3. Onduidelijke verwachtingen: Onduidelijke taken en verantwoordelijkheden. Dit maakt je continu in de ‘over-drive’ staat.
4. Lange werktijden: Overuren maken en geen tijd hebben voor rust en herstel. Er komt geen einde aan al je werk. Je raakt hierdoor letterlijk uitgeput.
5. Monotoon werk: Saai, repetitief werk zonder uitdaging, met verveling en demotivatie tot gevolg.
6. Conflicten op de werkvloer: Aanhoudende irritatie of een slechte relaties met collega’s of je leidinggevende. Dit creëert een gevoel van onveiligheid.
7. Gebrek aan waardering: Voelen dat je werk niet erkend of gewaardeerd wordt. Voor wie doe je het werk nog?
8. Gebrek aan ondersteuning: Geen adequate steun van leidinggevenden of collega’s. Je hebt het gevoel dat je overal alleen voor staat.
9. Onveilig werkklimaat: Een werkplek waar intimidatie, pesterijen of discriminatie voorkomen. Dit creëert een gevoel van onveiligheid waarin goed functioneren een uitdaging wordt.
10. Slechte werk-privé balans: Als er zowel werk als privé veel van je gevraagd wordt ontstaat er een disbalans. Houdt dit te lang aan? Dan bestaat de kans dat je uitgeput raakt.
11. Onrealistische verwachtingen: Verwachtingen van jezelf of anderen die niet haalbaar zijn.
12. Tekort aan middelen: Niet de juiste tools of middelen hebben om je werk goed te doen.
13. Veel verantwoordelijkheid: Te veel verantwoordelijkheden dragen zonder voldoende ondersteuning.
14. Geen groeimogelijkheden: Het gevoel vast te zitten in je functie zonder mogelijkheden voor promotie of ontwikkeling.
15. Verandering op de werkplek: Veel veranderingen, zoals reorganisaties of nieuwe technologieën, kunnen stress veroorzaken als je moeite hebt met deze aanpassingen.

Een burn-out ontstaat vaak door een combinatie van werk- en privégerelateerde situaties. Lees hier meer over de 15 meest voorkomende privé gerelateerde oorzaken.

Persoonlijke eigenschappen zoals perfectionisme, hooggevoeligheid en het moeilijk vinden om ‘nee’ te zeggen, kunnen het risico op een burn-out vergroten.